Getuigenis. "We betaalden zelfs onze boodschappen op krediet": hoe Bruno in de schulden raakte

In de jaren negentig ontmoette Bruno (*) zijn vrouw. Ze vestigden zich in de Moezelstreek en waren van plan een gezin te stichten, ondanks hun onzekere werksituatie. "We hadden besloten dat ik de enige zou zijn die zou werken, maar ik schommelde constant tussen tijdelijke contracten en periodes van werkloosheid. We zaten in een moeilijke financiële situatie; we konden onze huur niet meer betalen en toen hadden we een nieuwe auto nodig", herinnert de zestiger zich. Dus sloten ze hun eerste lening af bij de bank, met een rente van 5%.

Maar met de geboorte van hun kind en hun nog steeds onzekere baan, besloot Bruno van carrière te veranderen en vond hij een baan in de automobielsector, net over de grens in Duitsland. Hij kreeg al snel een vast contract en een flink salaris, waardoor ze wat meer lucht kregen, hun lening konden afbetalen en van een comfortabeler leven konden genieten. "Dus dachten we: waarom zouden we nu niet een beetje van het leven genieten? We namen een doorlopend krediet om dingen te kopen, zoals een Amerikaanse koelkast. Die kostte destijds ongeveer 10.000 frank, maar we betaalden slechts 500 of 600 frank per maand terug, omgerekend zo'n 90 of 100 euro per maand", legt Bruno uit.

Rente tot 20%

Een doorlopend krediet, ook wel kredietlijn of doorlopend krediet genoemd, is een geldreserve die door een bank of kredietinstelling ter beschikking wordt gesteld. De lener kan dit bedrag op elk moment geheel of gedeeltelijk vrij gebruiken. Het wordt aangevuld naarmate er wordt afgelost, waardoor het gemakkelijk is om schulden op te bouwen zonder dat u het beseft . Meestal is er geen aankoopbewijs vereist, maar dit type krediet heeft zeer hoge rentetarieven. "In ons geval was de rente 18%. De valkuil is dat je constant gebruikmaakt van deze kredietlijn. Toen begonnen we langzaam maar zeker in een overmatige schuldenlast te belanden . Ik moest overuren maken om al onze maandelijkse leningen te kunnen afbetalen. Het werd steeds moeilijker", herinnert hij zich.

Deze leningen worden aangeboden via rekeningopeningen bij talloze retailers zoals Carrefour, Auchan, Darty, Boulanger, Fnac en Castorama, waardoor klanten contant of met krediet aan de kassa kunnen betalen, zelfs voor kleine bedragen. "We betaalden zelfs onze boodschappen met krediet, zodat we fruit, groenten en vlees konden kopen," voegt Bruno eraan toe. Ondertussen was hun auto aan vervanging toe en moest hij vervangen worden, waardoor ze een nieuwe lening moesten afsluiten. "Toen begonnen we onze schulden te consolideren. We raakten nog verder in de schulden; ik begon twaalf uur per dag te werken in Duitsland en ik kon mijn kind niet meer zien opgroeien," vervolgt de man uit Moselle.

Het gezin belandde in een schuldenspiraal die twaalf jaar zou duren. "We hadden uiteindelijk een schuld van zo'n € 50.000 en zeven openstaande leningen." Leningen die ze heel gemakkelijk konden krijgen. "Destijds hoefde je alleen maar een geldige loonstrook te laten zien en die werd ondertekend; lenen was ongelooflijk gemakkelijk. Het was verleidelijk; we dachten dat we ze uiteindelijk wel zouden terugbetalen, maar dat was onmogelijk. Maar met rentes die opliepen tot 20% was het op de lange termijn onhoudbaar," geeft Bruno toe.

Het slechte nieuws bleef zich opstapelen: voortdurende roodstanden, een bank die het gezin opzadelde met exorbitante kosten, huurachterstanden... De genadeslag kwam toen Bruno werd ontslagen en zijn bedrijf failliet ging. Met de rug tegen de muur besloot het gezin schuldsanering aan te vragen bij de Banque de France, een procedure die ze gezien hun omstandigheden gemakkelijk accepteerden. Een onvermijdelijke, maar traumatische oplossing: "Je voelt je een beetje als dieven, je draagt ​​een zware schuldlast. Een curator kwam zelfs bij ons thuis, maar concludeerde dat er geen bezittingen waren om in beslag te nemen. Het is erg destabiliserend. Mijn vrouw en ik raakten in een depressie", vertrouwt de man uit Moselle toe.

Deze procedure stelde het gezin in staat de aflossing van hun lening uit te stellen in afwachting van een uitspraak van de rechtbank. Dankzij de werkloosheidsuitkering konden ze relatief normaal leven en kregen ze wat respijt. Hun zaak werd vervolgens voorgelegd aan de rechter en geherclassificeerd als 'persoonlijk faillissement', wat resulteerde in de volledige kwijtschelding van hun schulden, die opliepen tot meer dan € 50.000.

Een "wonder"

Deze "burgerlijke faillissementsprocedure" is specifiek voor de Elzas en de Moezel, die een uniek lokaal recht hebben behouden dat is geërfd uit de tijd dat deze departementen deel uitmaakten van het Duitse Keizerrijk. Het maakt volledige kwijtschelding van iemands schulden mogelijk, zoals bepaald door de rechtbank. Om in aanmerking te komen, moet men in de Elzas-Moezel (Bas-Rhin, Haut-Rhin of Moselle) wonen, een niet-commercieel individu zijn en zich in een situatie van onomkeerbare overmatige schuldenlast bevinden. Het doel is om de persoon een tweede kans te geven door hem of haar van zijn of haar schulden te bevrijden. Het is een strengere uiterste maatregel dan traditionele overmatige schulden, omdat het niet door de Banque de France wordt beheerd, maar door een rechtbank. De rechter kan de verkoop van alle persoonlijke bezittingen (auto, meubels, enz.) bevelen.

Net als bij een standaard schuldenregeling wordt de betrokkene geregistreerd in het register van betalingsincidenten van de Franse Bankenfederatie en kan hij gedurende meerdere jaren geen krediet krijgen. Hij mag wel een betaalpas met systematische autorisatie hebben (betaling wordt alleen geaccepteerd als het saldo toereikend is), maar roodstand en betalingen per cheque zijn verboden.

Een moeilijke maar essentiële oplossing voor Bruno's familie. "Het was een opluchting, een wonder in ons leven, want een maand na de uitspraak vond ik werk", zegt hij. "Ik zag het kredietverbod niet als een straf, ik zag het als een bescherming voor ons. Dat weerhield ons er niet van om, een paar jaar later, een lening af te sluiten om ons huis te kopen. We begonnen helemaal opnieuw", legt hij vandaag uit. Terugkijkend beseft hij in welke valkuil hij is getrapt en betreurt hij het dat deze kredietbetalingen zo gemakkelijk worden aangeboden. Om eindelijk de bladzijde om te slaan en zich te bevrijden van de schaamte die geldproblemen vaak met zich meebrengen, zette Bruno zijn verhaal zelfs op papier en schreef hij een boek.

(*) Voornaam gewijzigd.